Eerste Belgische Blauwe Kiekendief met zender de lucht in.

Op woensdag 21 augustus 2019 werd voor het eerst in België een blauwe kiekendief uitgerust met een GPS-GSM datalogger. Ze kreeg de naam ‘Anna’ naar de dochter van Kobe Ruell, landbouwer uit Boutersem die sinds het eerste uur mee werkt aan Plan Kiekendief. Enkele maanden later kennen we al een stukje van haar vlieggedrag.

Plan Kiekendief

Sinds 2017 neemt de Vlaamse Leemstreek maatregelen zodat de grauwe kiekendief kan voort bestaan. Het doel is om 9 broedparen te hebben in deze regio.

“Om dit te realiseren komt er extra leefgebied in akkergebieden in de vorm van tijdelijke beheerovereenkomsten via de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en via meer vaste elementen in het landschap zoals hagen, heggen, houtkanten, holle wegen.” zegt Lily Gora van het Agentschap Natuur en Bos, die de beschermingsactie opvolgt.

Om het effect van de inspanningen voor de terugkomst van de grauwe kiekendief te meten, loopt er sinds 2017 een gecoördineerd Meetnet Agrarische Soorten (MAS) onderzoek. Vier keer tijdens het broedseizoen tellen vrijwilligers akkervogels en -dieren. Ook onderzoekt men het muizenaanbod in deze gebieden, aangezien dit het hoofdmaal van de kiekendieven vormt. Om een goed beeld te krijgen van het ruimtegebruik van kiekendieven kreeg er eentje een zender. Een blauwe kiekendief dan wel.

Van grauwe naar blauwe kiekendief?

Op de grauwe kiekendief is het in Vlaanderen voorlopig nog wachten. Naast een broedend koppel in West-Vlaanderen in de zomer van 2018 en twee koppels in de Waalse Leemstreek dit jaar, was er slechts 1 poging tot het maken van een nest van de grauwe kiekendief in Tongeren tussen 2017 en 2019.

Maar er zijn ook andere soorten die gebaat zijn bij het projectwerk. Onder andere blauwe kiekendieven maken handig gebruik van de Vlaams-Brabantse en Zuid-Limburgse leemplateaus.

“Elk jaar overwinteren heel wat blauwe kiekendieven op deze plekken. Tijdens de afgelopen zomers probeerden ze er ook te broeden. Er is bitter weinig geweten over het exacte ruimtegebruik van de blauwe kiekendief op lokale, maar ook op Europese schaal. Net zoals grauwe kiekendief leven deze vogels tegenwoordig in akkergebieden en trekken ze deels weg tijdens de winter. Maar het is tot op heden niet duidelijk waar ze juist heen gaan.” zegt Remar Erens van Werkgroep Grauwe Gors vzw.

Op weg naar Frankrijk en weer terug

In augustus kon Werkgroep Grauwe Gors een GPS/GSM datalogger bevestigen op een vrouwtje blauwe kiekendief. Ze kreeg de naam Anna naar de eerste dochter van landbouwer Kobe Ruell, die in hetzelfde jaar geboren werd. Kobe Ruell uit Boutersem werkt sinds het eerste uur enthousiast mee aan het kiekendiefproject in zijn gemeente.

Anna bleef eerst in de buurt, ging overdag op jacht in een van de Vlaamse gebieden, afgebakend voor grauwe kiekendief, en sliep vlak over de taalgrens. Daarna vertrok ze naar Frankrijk. Eerst verkende ze een stukje van Noord-Frankrijk om vervolgens, na een tijd te herbronnen in het Waals Brabantse Genappe, voor een zuiderse reis naar de Aveyron te vertrekken. Inmiddels keerde Anna terug en hangt ze rond in een kleinschalig landbouwgebied in Belgisch Luxemburg.

“Anna stelt het goed en vliegt momenteel in het zuiden van ons land na enkele omzwervingen in het Franse luchtruim. Via Anna en meer zenderwerk van Werkgroep Grauwe Gors en Grauwe Kiekendief – Kenniscentrum Akkervogels hopen we veel te leren over het gedrag en omgevingsgebruik van blauwe kiekendieven.” vertelt Hanne Vandewaerde, coördinator Plan Kiekendief Leemstreek.

Eerste vliegroutes van Anna met vertrek in augustus in Boutersem/Hoegaarden in België richting Calais, terug over Genappe naar de Aveyron in Frankrijk en opnieuw naar België. Kaartje gemaakt door Tonio Schaub, Grauwe Kiekendief – Kenniscentrum Akkervogels.

Communicatieverplichting: Deze zenderactie kadert binnen een LIFE BNIP pilootproject ‘Vlieg mee met Grauwe Kiekendief’ en werd op die manier mede mogelijk gemaakt dankzij financiering van het Europese LIFE programma.